Pazı, besin değeri yüksek ve sağlık açısından oldukça faydalı bir sebzedir. Hem yaprakları hem de sapları tüketilebilir ve yemeklerde kullanılabilir. Pazının içerdiği vitaminler, mineraller ve lif bakımından zengin olması onu kabızlığın önlenmesine yardımcı olan bir yiyecek haline getirir. Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu başta kansızlık, sindirim sorunları ve diyabet olmak üzere bir çok hastalığa iyi geldiğini söylediği pazı için “Sofranızdan eksik etmeyin” diyor.
Peki pazının faydaları nelerdir, hangi hastalıklara iyi gelir? Pazı nasıl tüketilmelidir? Tüm detayları Mavi Kadın sağlık editörü derledi:
PAZININ FAYDALARI NELERDİR?
Pazı, sağlık açısından birçok faydası olan yeşil yapraklı bir sebzedir. İşte pazının bazı faydaları:
- Bağışıklık sistemi: Pazı, düşük kalorili olmasına rağmen yüksek miktarda vitamin ve mineral içerir. A, C ve K vitaminleri gibi antioksidanlarla dolu olan pazı, bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur.
- Göz sağlığı: Pazı, lutein ve zeaksantin adı verilen antioksidanlar içerir. Antioksidanlar göz sağlığını korumaya yardımcı olurken yaşa bağlı maküler dejenerasyonu (retina hastalığı) gibi göz hastalıklarının riskini azaltabilir.
- Sindirim sağlığı: Pazı, lif bakımından zengin ve sindirim sistemi için oldukça faydalıdır. Lif içeriği sayesinde sindirim sürecini destekleyerek sistemin düzenli olarak çalışmasını sağlar.
- Kan basıncını düşürme: Pazı, potasyum içeriği ile kan basıncını düzenlemeye yardımcı olur. Düşük sodyum ve yüksek potasyum alımının hipertansiyon riskini azalttığı bilinmektedir.
- Kemik Sağlığı: Pazının yüksek miktarda K vitamin içermesi, kemik sağlığını destekler. K vitamini, kalsiyumun kemiklere yerleşmesine yardımcı olur. Kemik yoğunluğunu artırabilir ve osteoporoz riskini azaltabilir.
- Anti- inflamatuar etkiler: Pazıda bulunan antioksidanlar, vücuttaki inflamasyonu azaltmaya yardımcı olabilir. Bu da kalp hastalığı, kanser ve diğer kronik hastalıkların riskini azaltabilir.
DAMAR SERTLİĞİ, DALAK HASTALIĞINA İYİ GELİR
Pazı, sindirim sistemine iyi gelmesi ve bağırsak hareketlerini düzenlemesi nedeniyle sindirim sorunlarına da yardımcı olabilir. Bununla birlikte, herhangi bir sağlık sorunu veya özel bir durumu olan kişilerin doktorlarına danışmaları gerekir.
Uzman Diyetisyen Pınar Kural Enç de pazının faydalarını şöyle sıraladı:
- Yemekler ile birlikte yenen pazı hazmı kolaylaştırıcı ve yardımcı olduğu için tercih edilebilir.
- Pazı suyu, pazı haşlanır suyu tüketilirse damar sertliğinin giderilmesine ve kabızlığın giderilmesine yardımcı olur.
- Pazı hardal ile birlikte tüketilirse gazları giderdiği ve dalak hastalığına iyi geldiği bilinir.
KIRMIZI PAZININ FAYDALARI NELER?
Yeşil saplı çeşidiyle karşılaştırıldığında, kırmızı saplarıyla farklılık gösteren bir bitki türü olan kendiliğinden yetişebilen bir bitkinin yeşil saplı çeşidinin yanı sıra kırlarda da bulunabilir. İsviçre pazı olarak da bilinen bu bitki, yapraklarında kırmızı damarları bulundurur ve çiğ olarak salatalarda kullanılabilir.
Bu bitkinin etli yaprakları vitamin ve mineral bakımından oldukça zengindir. Özellikle kırmızı saplı ve damarlı bitkinin yeni sürgünleri demir açısından zengindir. Kansızlık sorunu yaşayan kişilerde, pazının yüksek demir içeriği potansiyel bir destek sağlayabilir. Ayrıca, kırmızı sapları turşu yapımında da kullanılabilir. Bu besleyici ürün, turşu formunda sindirim sisteminin sağlığını destekler.
PAZI HANGİ HASTALIKLARA İYİ GELİR?
Pazı, birçok hastalığın önlenmesinde ve tedavisinde faydalı olabilecek besin değerleri içerir. İşte pazının bazı hastalıklara yönelik potansiyel faydaları:
- Kardiyovasküler Hastalıklar: Pazı, kalp sağlığını destekleyebilecek potasyum ve lif gibi besin maddelerini içerir. Potasyum, kan basıncını düzenlerken, lif kolesterol seviyelerini kontrol etmeye yardımcı olabilir. Bu nedenle, yüksek tansiyon, koroner arter hastalığı ve diğer kardiyovasküler rahatsızlıkların riskini azaltmada yardımcı olabilir.
- Diyabet: Pazı, düşük kalorili ve düşük glisemik indeksli bir sebzedir. Lif içeriği sayesinde sindirimi yavaşlatır. Kan şekerinin dengelenmesine yardımcı olur. Bu da diyabet yönetimine katkıda bulunabilir.
- Kanser: Pazının içerdiği antioksidanlar ve fitokimyasallar kanser riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Özellikle betalainler ve flavonoidler gibi bileşikler kanser hücrelerinin büyümesini engelleyebilir, tümör oluşumunu önlenebilir.
- Göz Hastalıkları: Kırmızı pazının içerdiği lutein ve zeaksantin gibi besin maddeleri, göz sağlığını koruyabilir.
- Osteoporoz: Pazı, yüksek kalsiyum içeriği ile kemik sağlığını destekleyebilir. Kalsiyum, kemik yoğunluğunu artırarak osteoporoz riskini azaltmaya yardımcı olabilir.
- Sindirim Sorunları: Pazının lif içeriği sindirim sistemi sağlığı için faydalıdır. Lif, bağırsak hareketlerini düzenleyerek kabızlık sorununu önlemeye yardımcı olur. Ayrıca sindirimi kolaylaştırır.
Bu listedeki hastalıklara yönelik pazının potansiyel faydaları hakkında daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Herhangi bir sağlık sorunu olan kişilerin doktorlarıyla konuşması ve bireysel durumlarına yönelik tedavi planlarını sürdürmeleri önemlidir.
PAZI TANSİYONU YÜKSELTİR Mİ?
Pazı, içerdiği potasyum minerali ile kan basıncını düzenlemeye destek olur. Potasyumun etkisiyle vücuttaki sodyum seviyesi dengelenir. Böylece kan damarları genişler, kan basıncı düşer. Her bireyin metabolizması farklı olduğundan bazı istisnai durumlarda bireysel tepkiler değişebilir. Bu nedenle, yüksek tansiyon veya başka bir sağlık sorunu olan kişilerin doktorlarıyla konuşarak pazıyı diyetlerine ekleyip eklememeleri konusunda danışması gerekir.
PAZI KABIZLIĞI ÖNLER Mİ?
Pazı yüksek lif içeriğine sahip olmasından dolayı bağırsak hareketlerini düzenleyerek sindirim sistemini destekler. Lif, dışkının hacmini artırır ve bağırsak hareketlerini uyararak kabızlık sorununu hafifletebilir. Pazıda bulunan su miktarı da bağırsakların düzgün çalışmasına katkıda bulunur. Bazı insanlarda ise pazının lif içeriği nedeniyle gaz veya şişkinlik gibi yan etkilere sahip olabilir. Bu nedenle, özellikle kronik kabızlık sorunu yaşayan veya özel bir durumu olan kişilerin doktorlarına danışmaları ve bireysel ihtiyaçlarına uygun bir diyet planlaması yapmaları gerekir.
PAZI KİLO VERDİR Mİ?
Pazı kalori değeri düşük ve lifli bir besin olduğu için diyet listelerine sıklıkla konur. Lif kaynağı olmasıyla tokluk hissi verir ve yağ yakımını hızlandırır. Pazı yemekleri ya da pazı suyu metabolizmayı hızlandırır bu da kilo vermeyi sağlar.
PAZI ÖDEM ATTIR MI?
Pazı, ıspanak, maydonoz, salatalık, çilek gibi ‘okzalattan’ açısından zengindir. Okzalattan da vücuttan ödemin atılmasını sağlar. Ancak sık kullanılması böbrek taşı gibi sorunlara neden olacağından pazı suyu tüketmeden önce mutlaka diyetisyene danışılmalıdır.
PAZIYI KİMLER TÜKETEMEZ?
Pazı, genellikle sağlıklı bir diyetin bir parçası olarak herkes tarafından tüketilebilir. Ancak bazı durumlarda dikkatli olmak veya tüketimi sınırlamak gerekebilir. İşte pazıyı tüketmeden önce dikkate almanız gereken bazı faktörler:
- Böbrek Taşı Oluşumu: Pazıda bulunan oksalat, bazı insanlarda böbrek taşı oluşumunu artırabilir. Eğer daha önceden böbrek taşı geçirdiyseniz veya yüksek oksalat seviyelerinden kaçınmanız gerekiyorsa, pazının aşırı tüketiminden kaçınmanız gerekebilir.
- İlaç Etkileşimleri: Bazı ilaçlarla etkileşime girebileceği için, düzenli ilaç kullanan kişilerin pazı tüketmeden önce doktorlarına danışmaları faydalı olabilir.
- Hamilelik ve Emzirme: Hamilelik veya emzirme döneminde olan kadınlar, pazıyı tüketmeden önce doktorlarına danışmalıdır. Herhangi bir sağlık sorunu durumunda doktorunuz size uygun miktarda pazı tüketimini önerir.
- Sindirim Sorunları: Bazı insanlarda pazının lif içeriği sindirim sorunlarına neden olabilir. Özellikle hassas bir sindirim sistemine sahip olan kişilerde gaz, şişkinlik veya sindirim rahatsızlığına yol açabilir.
Herhangi bir sağlık sorunu veya özel bir durumu olan kişilerin pazı tüketimi konusunda doktorlarıyla konuşması gerekir. Bu içerikteki bilgiler tedavi önermez, bilgilendirme amaçlıdır.
