Ramazan ayında beslenme şeklimiz metebolizmamız değişir. Çünkü aç kalma süresinin herkese verdiği açlık hissi kimyamızı neredeyse altüst eder. Bu değişiklik bizim açlık hissine toleransımızla bağlantılıdır. Açlığa ne kadar az dayanabiliyorsak, beslenme düzeni ve vücut sağlığının etkilenme oranı o kadar yüksektir. Bu yüzden asla yapılmaması gereken bazı beslenme alışkanlıklardan uzak durmak gerekiyor.
Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Gülay Koçoğlu oruç tutarken yapılmaması gerekenleri tek tek sıraladı. Oruç tutarken, uyku düzenine, su içmeye ve öğün sayısına dikkat edilmesi gerektiğini söyleyen Prof. Dr. Gülay Koçoğlu, diğer kuralları ise şu şekilde sıraladı:
SAHURA KALKMADAN ORUÇ TUTMAK
Sahur, oruç tutarken en dikkat edilmesi gereken öğündür. Sahurda tüketilen yiyecekler tüm gün vücuda enerji sağlayacaktır. Dolayısıyla sahura kalkmadan oruç tutmak; kişide halsizlik, baş ağrısı, kan şekerinde ani düşüş vs. belirtiler ortaya çıkaracaktır. Bazı kişiler sahura kalkmadan oruç tuttuklarında bayılmalar dahi yaşanabilir. Bu sebeple çok yenmese bile mutlaka tok tutacak besinlerin sahurda tüketilmesi gerekir.
SAHURDA SÜT ÜRÜNLERİ TÜKETMEMEK
Sahur sofralarında proteimn açısından yüksek gıdalar tercih edilmelidir. Yumurta, süüt ve yağsız peynir gibi yiyecekler sahur sofralarında mutlaka bulunmalıdır. Bu besinler hem uzun süre tok tutar hem de metabolizmanın düzgün çalışmasını sağlar. Bir su bardağı kadar içilen süt yaklaşık olarak 4 ila 5 saat arasına tokluk hissi verir.
İFTARDAN SONRA HEMEN UYUMAK
İftardan sonra birçok kişi üzerlerine ağırlık geldiğini söyleyerek uyuyabiliyor. Yemek yedikten sonra uyumak ya da birazcık kestirmek metabolizmanın çok yavaş çalışmasına ve midenin yemekleri tam olarak sindirememesine neden oluyor. Dolayısıyla yenilen yiyecekler vücuda direkt yağ olarak geri dönüyor. İftardan sonra uyumak yerine biraz yürüyüş yapmak ya da hareket etmek midenin yenilenleri sindirmesine yardımcı olacaktır.
AŞIRI KARBONHİDRAT TÜKETMEK
Karbonhidrat tüketmek vücut için faydalı olsa da aşırı karbonhidrat tüketimi özellikle oruç tutarken daha çok acıkmaya sebep oluyor. Bunun yerine tam tahıllı gıdaların tüketilmesi öneriliyor. Tam tahıllı gıdalar, vücudu hem daha iyi besliyor hem de daha çok tok tutuyor. Kuru baklagiller bu noktoda çok önemli besin kaynakları. Haftada en az 3- 4 gün kuru baklagil tüketimi öneriliyor.
YETERLİ SU İÇMEMEK
Çoğu insan, ouç tutarken sahur ve iftar arasında tükettiği çay ve kahveyi su tüketmek olarak algılıyor. Halbuki bu çok yanlış bir düşüncedir. Bir kişi oruç tutarken çay ve kahve tüketiminden hariç olarak sahur ve iftar arasında en az 2 litrre su tüketmelidir.
İFTARDA HEMEN ANA YEMEĞİ YEMEK
İftarda hemen ana yemeğe başlamak, yapılabilecek en büyük hatalardan birtanesidir. Prof. Dr. Gülay Koçoğlu mutlaka iftarı bir kase çorba ile açmak gerektiğini belirtiyor. Çorba tercih etmyenler, kan şekerini düzenlemesi amacıyla hurma ya da zeytin yiyebilirler. Çorba içildikten sonra en az yarım saat beklenilmeli ve ana yemeğe öyle geçilmelidir. Böylelikle besinlerin sindirimi daha kolay olacaktır ve kan şekeri dengelenecektir.
İFTAR VE SAHUR ARASINA ARA ÖĞÜN EKLEMEMEK
Oruç tutulmayan günlerde nasıl üçöğün yemek yeniliyorsa, oruç tutulurken de üç öğün kuralı bozulmamalıdır. Kahvaltı yerine geçen sahur tam olarak yapılmalıdır. Sahurdan sonraki öğün olan iftarda da mideyi rahatlatacak hafif besinler tüketilmeli ve iftardan birkaç saat sonra mutlaka bir ara öğün yapılmalıdır. Bu ara öğün bir çorba, kuruyemiş ya da meyve olabilir.
İFTARDA HIZLI VE TIKA BASA YEMEK
İftarda hızlı ve tıka basa yemek yemek maalesef mideye doygunluk hissi vermez. Midenin doyduğunu anlaması için herhangi bir şey yenildikten sonra en az 15 ila 20 dakika beklenilmesi gerekir. Dolayısıyla lokmaları çiğnemeden hızlı hızlı yutmak,hem midenin sindirimini zorlaştıracak hem de tam doygunluk hissi vermeyecektir.
