Eliminasyon diyeti muhakkak besin kümelerinin makul bir müddetliğine beslenme sisteminden çıkarılması, daha sonra çıkarılan besinlerin yavaş yavaş ve teker teker kişinin toleransına nazaran beslenme nizamına geri eklenmesi ve mümkün tepkilerin izlenmesini içeren kısa müddetli bir beslenme formudur.
Adı diyet olarak geçse de bir diyet değildir. Kilo verdirme hedefi taşımaz. Lakin sonunda kilo verdiren bir diyet vazifesi görür. Kısa vadeli uygulanır. Kronik inflamatuar hastalığı olanların 4-6 hafta kadar uygulaması önerilir. Lakin yapılan uygulamalar sonucu uzmanlar 21 günün kâfi bir süreç olduğunu belirtmektedir. Besin kümelerinin makul bir müddetliğine beslenme sisteminden çıkarılması, daha sonra çıkarılan besinlerin yavaş yavaş ve teker teker eklenir.
Eliminasyon diyetinin amacı
İnflamasyonu azaltmak ve bedenin çok reaksiyon vererek kendine ziyan veren besinleri çıkartıp bağırsakta bağışıklık sistemini düzenleyip bağışıklık sisteminin yükünü hafifletmektir. İnflamasyon ve antikor üretim azaltarak bağırsak güzelleştirmek bağışıklık sistemini sakinleştirmek.
Kimlere uygulanabilir?
Doktor denetiminde:
- Migren,
- Fibromiyalji,
- İrritabl bağırsak hastalığı,
- Ağrılar,
- Depresyon,
- Anksiyete,
- Alerji,
- Otoimmün (Haşimoto – Graves – Romatoid artrit vs.)
- Kronik hastalıklarda uygulanabilir.
Eliminasyon diyetinde hangi yiyecekler kısıtlanır?
- Tüm şeker ve tatlandırıcılar: fruktoz, sükroz, şeker
- Glutenli tahıllar ve unlar: buğday, arpa, bulgur, çavdar, mısır, irmik, şehriye ve bunlardan yapılmış her türlü yiyecek
- Süt eserleri: süt, peynir, yoğurt, kefir dahil tüm süt ürünleri
- Yumurta
- Et: işlenmiş tüm etler (sosis, salam, sucuk) ve sığır eti
- Deniz eserleri: kabuklu deniz eserleri (ahtapot, kalamar, midye)
- Soya
- Alkollü içecekler
- Çikolata
- Kafein: kahve, çay, gazlı içecekler, güç içecekleri
- Yer fıstığı, fıstık ezmesi
Eliminasyon diyetinde özgür olan besin grupları
- Sebze: patates, patlıcan, biber, domates ve mısır hariç sebzelerin hepsi
- Meyve: narenciye ve gerekiyorsa FODMAP meyveler hariç tüm meyveler (organik ve taze tercih edilmeli)
- Pirinç
- Bakliyatlar: (genel olarak hür lakin kimi durumlarda yasaklanabiliyor) 24 saate suda bekletme, filizlendirme üzere metotlara dikkat etmek gerekli.
- Glutensiz tahıl: karabuğday, kinoa
- Hindistan cevizi sütü, badem sütü
- Kavrulmamış çiğ kuruyemiş: badem, ceviz, fındık (yer fıstığı hariç)
- Kuzu eti, hindi, keçi, koyun eti, organik tavuk
- Bazı balıklar: mevsiminde hamsi, istavrit üzere küçük deniz balıkları
- Soğuk sıkım zeytinyağı, avokado
- Baharatlar: zerdeçal, zencefil, kekik, tarçın, biberiye vs.
Diyetisyen Asiye Kübra Dursun
