Ebeveyn ve çocuklarda stres yönetimi

Çağımızın hastalığı haline gelen gerilim, çocukluk yaşlarından itibaren insan hayatında yaşamsal bir rol oynuyor. Bedenin birtakım olumsuz olay yahut durumlardan etkilenmesi sonucu bunlara fizikî ve ruhsal olarak reaksiyon göstermesi durumunda ortaya çıkan bir durum olan gerilimle gayret çocuklarda ve gençleri de tesiri altına aldı. Bu kapsamda bilhassa gençlerde gerilimin kaynağını “denge kurmak” üzerine geliştiğinin altını çizen Eğitim Koçu Murat Karcıoğlu, “Genç olmak iki cephede birden savaşmayı gerektirir. Bir cephede anne babalar, öbür cephede arkadaşlar vardır. Çocuklar; anne babaları karşısında özgürlüklerini haykırmak isterken imtiyazlarını kaybetmekten korkarlar. Bu yüzden savunmada kalırlar. Arkadaşlarına kendilerini kabul ettirmek için de uğraş eder ve taaruza geçerler. Kendi olmanın gerekliliğini bilip kalabalıktan biri olmamanın doğuracağı sonuçlardan korkarlar. Aile içi çatışmalar, okul hayatı, arkadaşlıklar, fizikî değişimler üzere birçok gerilim kaynağı ile uğraş eder ve dengeyi bulmaya çalışırlar. Bulamadıklarında kalp atışları hızlanır, terlemeler başlar, kaslar gerginleşir ve gerginleşen kaslar ağrır, sindirim yavaşlar, zihin sekteye uğrar. Bütün bunlar gerilimin sizi ele geçirmesinden kaynaklanır’’ diye belirtti. Murat Karcıoğlu, ”bu kapsamda gerilimle başa çıkmak için 10 altın kuralı şöyledir” dedi.

Çocuklarınızı dinlemeye ihtimam gösterin

Çocuğunuz sizin onun kelamlarına ve hislerine kıymet verdiğinizi gördüğünde gerilimli durum büyük ölçüde azalır. Gereksiz yanlış anlamaların ve doğabilecek çatışmaların önüne geçmiş olursunuz. Gerilimli birinin karşısında sakin kalmak, onun gerilimini ortadan kaldırır. 

Dikkatiniz çocuğunuzda olsun

Çocuğunuzla gerçekleştirdiğiniz bağlantıda odak çocuğun üzerinde olmalıdır. Çocuğunuzla hisleri üzerine konuşun ve kelamını kesmeyin. Çocuğunuzun ne söyleyeceğini bilseniz bile onun kendisini söz etmesine imkan sağlayın. Söylenenlerin dışında söylenmeyenleri de işitin. Kelamlarını tekrar ederek veyahut jest ve mimiklerimizle onu dinlediğiniz iletisini ona iletin. Asla yargıda bulunmayın. Yargılayıcı bir tavır, çocuğunuzun size olan inanç hissini zedeler.

Çocuğunuzun her vakit kendisinden emin olmasını sağlayın

İstediklerini bağırarak, ağlayarak, tehdit savurarak, göz korkutarak, hız asarak yaptıran saldırgan davranışlar sergileyen çocuklar yahut diğerlerini şad etmek için yaşayan, kendinden ödün veren edilgen davranışlar sergileyen çocuklar yerine meselelerini dolaysız, açık, saygılı bir irtibat stili ile tabir eden çocuklar yetiştiriniz. Böylelikle çocuklarınız, olaylar karşısında kişiliklerini ortaya koyarak, gerilimli durumu ortadan kaldırabilen bir birey haline gelir. 

Arkadaşlık alakalarını olumlu karşılayın

Çocuğunuzun yakın bir arkadaşının olması ve onunla kurduğu güçlü bağlar yaşadıkları bunalımlı durumun üstesinden gelmelerinde kıymetli bir liman vazifesi görüyor. Çocuğunuz ile yaşadığı sorunlar karşısında ne kadar empati kursanız da onunla birebir yahut emsal ıstıraplar yaşayan akranları kadar onları güzel anlayamazsınız. Gençlerde bu periyotta aile bağlarının zayıflaması, arkadaşlık bağlantılarının kuvvetlenmesinin altında yatan da akranları ile ortak gerilim kaynaklarına sahip olmalarıdır. 

Sporu ihmal etmeyin

Ebeveynlerin düştüğü en büyük yanılgı, okul vakitlerinde yahut imtihan yılı denilen periyotlarda çocuğu toplumsal hayattan izole etmektir. Bu durum çocuğun kendisini ebeveynlerin ve öğretmenlerinin akademik beklentileri içerisinde sıkışmış hissederek, muvaffakiyet yerine başarısızlığı doğurur. Çocuğa kendini özgür hissedeceği kaliteli vakit dilimleri yaratmak, bilhassa akademik manada ağır devirlerde basketbola gitmek, futbol oynamak, bisiklet sürmek, paten kaymak, dans etmek, savunma sporları ile ilgilenmek çocuğu akademik gayelerinden alıkoymaz; akisine güç seviyesini, uyku kalitesini, odaklanmasını artırır, hudutlarını gevşetir, hislerini istikrarlar, kendini âlâ hissetmesini sağlar. 

Müziğin sakinleştiriciliğini keşfedin

Müzik; his hâlini değiştirir, odaklanmada, enerjiyi açığa çıkarmada, gevşeyip rahatlamakta ve uykuya geçiş seyahatinde kıymetli bir araçtır. Çocuklarınızla uykuya geçiş evrelerinde yatıştırıcı müzikler dinlenmesi, sabahları yahut olumsuz his hâllerinde güç veren müziklerin dinlenmesi çocuğun gündelik sorunları ile başa çıkması açısından olumlu bir ruh hâline bürünmesini sağlar.

Beslenme alışkanlığı kazanılmalı

“Bana ne yediğini söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim “ diyen Karcıoğlu; vücudun gerilimin kaynağı ile uğraşında ortaya koyacağı güçte besinler değerli bir yakıt olarak betimliyor. Tüketilen besinler çocuğun kendisini nasıl hissettiğini ve güne nasıl bir güç ile başlayacağını tesirler. Zerzevat, tahıl, protein, yağ, süt üzere güçlü besin unsurlarının tüketimine ehemmiyet verilmelidir. 

Bedeninizi dinlendirmelisiniz

Beden, kendini uykuyla yeniler. Bu manada gelişme çağında olan çocukların günde 8-12 saat ortası uyumaları gerekmektedir. En kaliteli uyku 23.00 ile 03.00 ortasında gerçekleşen uykudur. Bu saatler ortasındaki uyku vücut, ruh ve zihin sıhhati açısından değerlidir. Çocukların her gece tıpkı saatte yatmalarına, yatmadan evvel bir şey yememelerine, telefonla yatağa girmemelerine ihtimam gösterilmelidir. Uyku kalitesi artıkça hayat kalitesinin arttığı yeterli bilinmelidir. Bu bahiste ebeveynler, çocukları ile uyku saatini belirlemelidir. Çocukların, uyku saatlerinde uymalarında sorumluluk almalarını sağlamalıdır. 

Nefes ve Kas Antrenmanlarını tertipli formda uygulayın

Ebeveynler, vücudun tam olarak işlemesi ismine ihtiyaç duyulan oksijen için çocuklarına diyaframdan nefes alıp vermeyi öğretmelidir. Soluk alıp verişlerini denetim altında tutmayı öğrenen çocuk, hislerini da denetim altına alarak sakinleşir. Gerilime karşı en hassas kas kümeleri olan baş, yüz, boyun ve omuz kaslarına yönelik gerginliği azaltacak rahatlama antrenmanları yapılmalıdır. Böylelikle gerilime bağlı baş ve kas ağrılarının önüne geçilmiş olur. Çocuğun sakinleşmesi ve kendisini şifalanmış hissetmesi sağlanır.

Hayal gücünüzü kullanın

Çocuğunuzun yaşamış olduğu gerilimli durumlar karşısında hayal kurarak çocuğun gözünde o sorunu başarılı bir biçimde çözdüğü sahneyi betimlemesine müsaade verin. Böylelikle çocuk; sakinleşecek, zihni ve vücudu rahatlayacak, davranışlarına hükmedecektir. 

Başa dön tuşu