Sağlıklı bir ağız ve taze nefes, hem kendimize olan güvenimizi artırır hem de çevremizdekilerle etkileşimlerimizi daha iyi hale getirir. Ancak bu konuda yanlış bilgilere kapılmamak ve doğru adımları atmak için dikkat etmemiz gerekenler noktalar bulunuyor. Ağız kokusu sorununa karşı genelde nane, yeşil çay, tarçın gibi besinler önerilir. Ancak çoğu kişi için bunlar geçici çözüm olabiliyor. Eğer bir hastalıktan kaynaklanmıyorsa, sürekli tükettiğinizde ağız kokusunu bitirecek bezinler ve yöntemler de bulunuyor.
AĞIZ KOKUSU NEDİR?
Ağız kokusu, ağız ve burun boşluğundan yayılan hoş olmayan bir koku olarak tanımlanır. Diğer adıyla halitozis olarak da bilinir. Ağız kokusu, sosyal ilişkileri etkileyebilen ve kişisel özgüveni azaltabilen bir sorun olarak karşımıza çıkar.
AĞIZ KOKUSUNUN NEDENLERİ VE BELİRTİLERİ
Ağız kokusunun birçok farklı nedeni olabilir. En yaygın nedenlerden biri, ağızda birikmiş bakterilerdir. Ağızdaki bakteriler, yiyecek parçacıklarının çürümesiyle ortaya çıkan uçucu sülfür bileşikleri gibi kötü kokulu gazları üretebilirler. Bunun yanı sıra;
- Diş çürükleri
- Dişeti hastalıkları
- Diş protezi
- Ağız kuruluğu
ağız kokusuna neden olabilir.
Bazı sistemik sağlık sorunları da ağız kokusuna yol açabilir. Örneğin, sinüzit, solunum yolu enfeksiyonları, sindirim sistemi sorunları veya karaciğer hastalıkları gibi durumlar ağız kokusuna neden olabilir.
Ağız kokusunun temel nedeni kötü ağız hijyenidir. Eğer günlük olarak dişler fırçalanmaz, diş ipi kullanılmaz ve düzenli diş temizliği yapılmazsa, bakteriler ağzı ele geçirir ve kontrolsüz bir şekilde çoğalır. Bu durum yoğun ağız kokusu, diş eti hastalıkları gibi çeşitli ağız sağlığı sorunlarına yol açabilir. Ağız kokusuna neden olan diğer faktörler Memorial sağlık ekibi doktorları tarafından şöyle belirtilmiştir:
Baş ve boyun kanserleri: Ağız ve burun arasında yer alan bölgede bulunan orofaringeal, kanserin belirtileri arasında kötü ağız kokusu bulunabilir. Bunun yanı sıra, iyileşmesi uzun süren yaralar, ağızda ağrı, yutma güçlüğü ve açıklanamayan kilo kaybı da bu kanser türünün belirtileri arasında yer alabilir.
Reflü: sindirim sistemi sorunlarından biri olarak adlandırılır ve ağız kokusuna yol açabilir.
Bademcik taşları: bademciklerdeki yiyecek artıklarının birikmesi sonucunda oluşan ve kalsiyum birikintilerine dönüşen yapılar olarak bilinir. Bu durum ağız kokusuna neden olabilir.
Diyabet: Diş eti hastalığına yakalanma riskini artıran bir durumdur. Aynı zamanda kan şekerini yükseltebilir ve diyabetin kontrolünü zorlaştırabilir.
Karaciğer ve böbrek hastalığı: Kişilerde, toksinlerin vücuttan temizlenememesi sonucunda ağız kokusu oluşabilir. Normal şartlarda karaciğer ve böbrekler, toksik maddeleri süzer ve vücuttan uzaklaştırır. Ancak bu organlarda meydana gelen hastalıklar sürecin düzgün işlemesini engelleyebilir. Bu durumda, toksinler birikerek ağız kokusuna sebep olabilir.
Sjögren sendromu: Otoimmün bir hastalık olup, kas ağrılarına, göz kuruluğuna, cilt kuruluğuna ve ağız kurumasına sebep olabilir.
AĞIZ KOKUSU TEŞHİS VE TEDAVİ
Diş hekimleri, ağız kokusu teşhisi koymak için diş muayenesi sonrasında değerlendirme yaparak teşhisi koymaya çalışır. Teşhis sürecinde, hastanın geçmiş sağlık sorunları ve kronik rahatsızlıkları da göz önünde bulundurarak tedavi yöntemine karar verir. Eğer diş hekimi nedenini belirleyemezse, uygun bir uzmana yönlendirme yapabilir.
AĞIZ KOKUSUNU ÖNLEYEN YÖNTEMLER
Ağız kokusu genellikle kolayca kontrol altına alınabilir bir durumdur. Ağız kokusunu gidermek için ilk olarak nedenine uygun bir tedavi planı uygulanmalı ve adım adım takip edilmelidir. Bu konuda uzmanlaşmış Ağız ve Diş Çene Cerrahisi Dr. Dt. Zeynep Yücetürk Bilgin, ağız kokusunun etkili bir şekilde ortadan kaldırılması için doğru tedavi yöntemlerini sizler için listeledi.
- Her gün dişlerinizi sabah ve akşam olmak üzere 2 kere fırçalayın.
- Dişlerinizi fırçaladıktan sonra günde en az bir kez diş ipi kullanın.
- Diş teli veya protez dişler kullanıyorsanız, düzgün bir şekilde temizlediğinizden emin olmanız gerekiyor. Protez dişler ise her gece mutlaka kapsamlı bir şekilde temizlenmelidir.
- Sigara kullanımını bırakmanız gerekir.
- Ağız kuruluğuna neden olan ağız kokusunu azaltmak için, tükürük akışını biraz arttırarak yardımcı olabilecek bir yöntem olarak şekersiz sakız kullanımını düşünebilirsiniz.
- Gargara, kötü nefesin neden olduğu bakterileri engelleyebilir, geçici olarak ferahlatıcı etkisi olabilir.
- Beslenme düzenini gözden geçirmeniz gerekebilir. Çünkü bazı yiyecekler ağız kokusunu artırabilir.
Ağız kokusu genellikle basit önlemlerle kontrol altına alınabilir. Ancak, sürekli bir sorun haline gelirse veya diğer belirtilerle birlikte ortaya çıkarsa, mutlaka bir uzmana danışmanız önerilir.
AĞIZ KOKUSU YAPAN BESİNLER
Besinler ağız kokusunu etkileyebilir. Bazı yiyecekler ve içecekler tüketildikten sonra geçici olarak kötü bir ağız kokusu oluşabilir. Bu durum genellikle birkaç saat içinde kendiliğinden geçer. Bununla birlikte, bazı yiyecekler sürekli olarak ağız kokusuna neden olabilir. Özellikle şu yiyecek ve içecekler ağız kokusunu etkileyebilir:
- Soğan ve sarımsak: Soğan ve sarımsak gibi sülfür içeren yiyecekler, sindirildiğinde vücuttan salınan uçucu bileşikler nedeniyle kötü bir ağız kokusu yapabilir.
- Baharatlı yemekler: Baharatlar, ağızdaki bakterilerin çoğalmasına yol açarak kötü koku oluşumuna katkıda bulunabilir.
- Kahve ve alkol: Kahve ve alkollü içecekler, ağız kuruluğuna yol açarak kötü ağız kokusunu artırabilir.
- Balık ve deniz ürünleri: Taze olmayan balık veya diğer deniz ürünleri tükettikten sonra geçici olarak kötü bir nefes kokusu oluşabilir.
- Şekerli yiyecekler: Şekerli yiyecekler, ağızdaki bakterilerin çoğalmasına ve asit üretimine neden olabilir, bu da kötü bir ağız kokusuna yol açabilir.
Besinlerin ağız kokusunu etkilemesi kişiden kişiye değişebilir ve bazı insanlarda daha belirgin olabilir. Ayrıca, beslenme alışkanlıklarınıza uygun bir şekilde diyet düzenlemesi yapmak veya bu yiyecekleri tüketirken dikkatli olmak, ağız kokusunu kontrol altında tutmaya yardımcı olabilir.
AĞIZ KOKUSUNU ÖNLEYEN GIDALAR
Dr. Osman Çetin, ağız ve diş problemlerinden bahsedildiğinde, hastanın ağızdaki çürükleri onardıktan ve diş sağlığını düzelttikten sonra, eğer hala ağız kokusu gibi bir şikâyeti varsa, bir dizi bitkisel yöntemle (nane, fesleğenli gıdalar gibi) hastasının ağız kokusundan kurtulabileceğini belirtti. Çok bilinenlerin dışında yoğurt, süt ve portakal önerisi dikkat çekti. İşte ağız kosuna iyi gelen besinler:
Ağınıza bir ya da iki tane karanfil alıp çiğnediğinizde ağız kokunuz azalır.
Tarçın kabuklarındaki belirli bir yağ, ağızdaki bakterileri ortadan kaldırır. Bu, ağız kokusunu hafifletmek için oldukça faydalıdır.
Yemekten sonra rezene çayını içtiğinizde ağız kokusunu giderir.
Yeşil çay, antioksidanlar içerir ve kötü ağız kokusuna neden olan bakterilerle mücadelede etkili olabilir. Günde birkaç fincan yeşil çay içmek faydalı olabilir.
Nane çayı, ferahlatıcı etkisi sayesinde ağızdaki kötü kokuları gidermeye yardımcı olabilir.
Yoğurdu düzenli olarak tükettiğinizde ağız kokusu sorununuzun azaldığını fark edebilirsiniz.
Yemeklerden sonra ağzınıza bir tane maydanoz attığınızda ağız kokunuzun azalır. Özellikle soğan veya sarımsak kokularını önlemede iyidir.
Araştırmalara göre bir öğün sırasında veya sonrasında sarımsak ve soğan gibi kuvvetli kokulu gıdalar tüketildiğinde, kötü nefesi engellemek için bir bardak süt içmek yararlıdır.
C vitamininin tükürük üretimini artırıcı etkisi olduğu ve bu durumun kötü nefesi azaltmaya yardımcı olduğunu gösteren çalışmalar bulunmaktadır.
Bu doğal yöntemleri deneyebilirsiniz, ancak sürekli bir ağız kokusu sorunu yaşıyorsanız veya başka belirtiler de varsa, mutlaka bir uzmana danışmanızda fayda var.
AĞIZ KOKUSUNA KABARTMA TOZU İLE GARGARA
1 bardak ılık suya 2 çay kaşığı kabartma tozu ekleyin. Ağzınıza 30 saniye boyunca çalkalayın. Bu işlemi dişinizi fırçalayıp diş ipiyle temizledikten sonra yapın.
SİRKE İLE GARGARA AĞIZ KOSUNU ENGELLİYOR
1 bardak suya 2 yemek kaşığı elma sirkesi ekleyin. Tükürmeden önce en az 30 saniye gargara yapın. Dişlerinizi fırçalayıp temizledikten sonra bu işlemi yapmanız daha etkili olur.
