İnsan sıhhati için hayli kıymetli olan besinlerden biri de süttür. Vitamin ve mineral kaynağı olan süt tüketimi yaşın ilerlemesiyle ortaya çıkan sıhhat problemlerinden biri olan kemik erimesi üzere durumların önüne geçiyor. Sistemli ve sağlıklı süt tüketimi birebir vakitte kolesterolü dengeliyor. Memorial Antalya Hastanesi Beslenme ve Diyet Bölümü’nden Dyt. Berna Ertuğ, “21 Mayıs Dünya Süt Günü” nedeniyle, süt tüketimi hakkında tavsiyelerde bulundu.
Ulusal Süt Konseyi’nin yayınladığı raporlar Türkiye’nin süt tüketiminde öbür ülkelere nazaran geride kaldığını gösteriyor. 2018 yılında ABD’de kişi başına ortalama yıllık 292, AB ülkelerinde 342.5 litre süt tüketilirken, Türkiye’de tüketimin 146 litre olduğu belirtiliyor. Kalsiyum ve fosfor başta olmak üzere vitamin ve mineral istikametinden varlıklı bir içecek olan süt, sağlıklı bir hayat için gerekli besin öğelerinden biri olarak kabul ediliyor.
Vitamin ve mineral deposu
Çocukluk ve ergenlik periyodunda kemik imali ve yoğunluğu süratlidir. Münasebetiyle bilhassa bu periyotta süt tüketimine yük vermek kıymetlidir. Sütün ortalama %87,3’ü su, %5’i karbonhidrat, %3,5’i yağ, %3,4’ü protein, %0,7’si de mineraldir. Süt; C vitamini ve demir dışındaki tüm vitamin ve minerallerden zengindir. Bunların başında kalsiyum, fosfor, A ve B kümesi vitaminlerinden bilhassa B12, riboflavin ve protein gelmektedir. Süt; kemik sıhhatinin yanı sıra kanser, hipertansiyon, diyabet üzere kronik hastalıklara karşı da kollayıcı tesir gösterir. Diş çürüklerinin oluşmasını ve osteoporozu önler, tokluk hissi sağlayarak kilo denetimine yardımcı olur.
Kemik erimesini engelliyor!
Erken yaşlarda tertipli ve kâfi kalsiyum alımıyla kemik mineral yoğunluğunu artırmak, ileri yaşlarda kemik erimesi üzere sorunları önlemeye yardımcı olur. Süt eserlerindeki kalsiyumun başka zerzevat yahut besinlere nazaran üstün olmasının sebebi, bioyararlılığının daha yüksek olmasından kaynaklanmaktadır. Yetişkinlerin alması gereken kalsiyum ölçüsü günlük 1200 mg’dır. Bu; 1 su bardağı süt, 2 kase yoğurt yahut 2 dilim az yağlı peynir ile sağlanabilir. Türkiye’ye Has Beslenme Rehberi’nde yetişkin bireylerin 2 orta uzunluk su bardağı; çocuklar, büyüme-gelişme periyodundaki gençler, hamileler, emziren anneler ve menopoz periyodundaki bayanların ise yaklaşık 3-4 orta uzunluk su bardağı süt ve süt eseri tüketmesi önerilmektedir.
Kolestrolü dengeliyor
Kolesterol, bedendeki üretiminin yanı sıra hayvansal kaynaklı besinlerden alınmaktadır. Kan kolesterol düzeyi yüksek olan şahıslarda kalp hastalıklarına yakalanma ve kalp krizi geçirme riski daha yüksek olur. Az yağlı olan sütteki hayvansal yağ azaldığı için direkt kolesterol düşürür. Münasebetiyle bilhassa süt ve kümesini az yağlı olanlardan tercih etmek, hem daha fazla kalsiyum alımını sağlar, hem de günlük doymuş yağ ve kolesterol alımını azaltır.
Patorize süt nasıl tüketilmeli?
Süt tüketiminde laktoz intoleransı olan bireyler zorluk yaşayabilir. Süt içimi sonrası gaz, şişkinlik, karın ağrısı, ishal, nadiren bulantı ve kusma görülebilir. Bu rahatsızlığı yaşayanların laktozsuz eserleri tüketmesi önerilir. Alerjik bünyesi olan şahıslar, sütteki kazein proteininden etkilenebilir. Bu nedenle bir yaşına kadar bebeklere inek sütü verilmemelidir. Süt tüketilirken açıldıktan sonra geçen mühlete dikkat edilmelidir. Pastörize sütü açıldıktan sonra buzdolabında 2 gün içerisinde tüketilmelidir. UHT süt ise açılmadığı sürece oda sıcaklığında 4 ay saklanabilir. Açıldıktan sonra ise buzdolabında 3-4 gün içinde saklanması ve tüketilmesi gerekmektedir.
