Yumurta, balık, brokoli, biber, nohut, ıspanak gibi besinler trombosit seviyesini artırmaya yardımcı olacaktır.
Trombosit düşüklüğü enfeksiyon, kullanılan ilaçların yan etkileri, bağışıklık sistemi hastalıkları gibi nedenlerden dolayı meydana gelebiliyor.
Trombosit sayısını artırmak ve trombositlerin daha etkili çalışmasını sağlamak için C vitamini, folat, demir ve diğer temel besin maddeleri sofralardan eksik olmamalı.
Günlük beslenmede taze meyveler, tam tahıllı yiyecekler, sebzeler, baklagiller ve yeşil yapraklı sebzelerden mutlaka yer almalı.
Trombosit düşüklüğünde uygulanacak beslenme programından önce trombosit düşüklüğü hakkında genel bilgi verelim.
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ (TROMBOSİTOPENİ) BELİRTİLERİ
Trombosit seviyesi kan tahlillerinde “PLT” olarak gösterilir.
Normal trombosit sayısı 150,000 ile 450,000 hücre/ml arasında olmalı.
Bu değerin altı trombositopeni olarak adlandırılıyor.
The National Heart, Lung, and Blood Institute’ye göre trombosit düşüklüğü şu belirtilere yol açabiliyor:
- Burun kanaması
- Diş eti kanaması
- Adet dönemlerinde yoğun adet kanaması
- Kanayan bölgede kanamanın uzun süre durmaması
- İdrar veya dışkıda kan
- Halsizlik
- Dalak büyümesi
- Ciltte morarma
- Deri altında küçük, düz kırmızı lekeler (peteşi)
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ NEDEN OLUR?
Critical Care Nursing Clinics of North America’da 2013 Aralık ayında geçen incelemeye göre trombosit düşüklüğüne enfeksiyon, kötü huylu kanser, karaciğer hastalıkları, bağışıklık sistemi hastalıkları, pıhtılaşma bozuklukları, hamilelik ve kullanılan ilaçların yan etkileri nedeniyle gelişebiliyor.
Trombosit düşüklüğünün diğer nedenleri şöyle:
- Kalıtsal
- İdiyopatik (bilinmeyen kökenli)
- Kansızlık
- Kan kanseri
- Alkol kullanımı
- Siroz hastalığı
- Lupus veya romatoid artrit vb ottoimmun hastalıkları
- Yetersiz beslenme
- Karaciğer hastalığı
- Bakteriyel veya viral enfeksiyonlar
- Toksinlere maruz kalma
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
Trombosit seviyesi çok düşük seviyede ise kan nakli gerekli olabiliyor.
Bunun dışında trombositopeni tedavisi bu durumun nedenine göre değişmektedir.
Trombosit düşüklüğü enfeksiyondan kaynaklanıyorsa antibiyotik veya romatizmal bir hastalıksa anti-romatizmal ilaç reçete edilebilir.
Kanserden dolayı trombosit seviyesi düşükse kemoterapi veya radyo terapi gerekli olabiliyor.
TROMBOSİT DÜŞÜKLÜĞÜ İÇİN NASIL BESLENMELİ?
Trombositler kan hücrelerinde yer alan en küçük renksiz kan hücreleridir.
Kan damarı hasar gördüğünde trombositler kanamayı önlemek için toplanır ve pıhtı oluşturur.
Trombosit seviyesini artırmak için yenilmesi gereken besinler şöyle:
Mercimek Ve Lavanta Kürü
Prof. Dr. İbrahim Saraçoğlu trombosit düşüklüğü için yeşil mercimek tüketmeyi öneriyor.
Dr. Saraçoğlu, trombosit seviyesini artırmak için: “Haftada en az 3-4 kez çok az sıvı yağ ve az su kullanarak yapılmış yeşil mercimek tüketiniz. 1 ay boyunca mercimek çorbası tüketimi trombosit seviyesini normale döndürmekte mükemmel takviye olacaktır.
Yeşil mercimek çorbasına ek olarak 10 gün boyunca lavanta kürü uygulamak trombosit oranını maksimum seviyeye çekecektir.
- Lavanta kürü yapmak için 1 çay bardağı (125 ml) suyu cezveye alıp kaynatın.
- Su kaynamaya başladıktan sonra içerisine bir tatlı kaşığı lavanta atıp sekiz dakika boyunca kısık ateşte kaynatın.
- Süre dolunca ocaktan alıp ılımaya bırakın.
- Ilıyınca süzüp, akşam yemeklerinden en erken iki saat sonra yudum yudum için.
- En uygun zaman yatağa gitmeden yarım saat önce hazırlayıp içmektir.
- Tuzsuz, kavrulmamış antep fıstığı da trombosit sayısını yükseltir.
- Öğleden evvel bir avuç (bir elin avucu), öğleden sonra da bir avuç yenir.
- 15-20 gün boyunca uygulanır. 15-20 gün antep fıstığı kürü uygulandıktan sonra düzenli olarak yeşil mercimek yemeği yenilmeli” önerisinde bulundu.
Trombosit seviyesini artırmak için tüketilmesi gereken diğer gıdalar ise şöyle:
Koyu yeşil yapraklı sebzeler, karaciğer, yumurta, süt, brokoli, bezelye, nohut, pancar gibi folat açısından zengin besinler.
B12 Vitamini: Sığır karaciğeri, sığır eti, kıyma, yumurta, balık gibi b12 oranı yüksek yiyecekler.
C Vitamini: Biber, brokoli, patates, nar, mango, ananas gibi C vitamini içeren gıdalar.
D Vitamini: Balık, yumurta sarısı, dana karaciğeri, yoğurt gibi içerisinde D vitamini bulunduran yiyecekler.
K Vitamini: Pancar, lahana, ıspanak, brokoli, kabak gibi K vitamini kaynakları.
Demir: Ciğer, kırmızı et, nohut, bakliyat, kurutulmuş meyveler gibi demir açısından zengin yiyecekler.
TROMBOSİT SEVİYESİNİ AZALTAN YİYECEKLER NELERDİR?
Trombosit seviyesinin düşmesini önlemek için trombosit oranını azaltan besinlerden uzak durmalı.
Journal of Food Biochemistry’de 2022 Aralık’de yayınlanan “Biyoaktif gıda bileşenleri ve bunların çoklu trombosit yollarındaki önleyici etkileri” adlı makalede quercetin gibi antiplatelet özellikte olan, trombosit seviyesini düşürücü etki gösteren besinler şöyle yer aldı:
- Kızılcık
- Greyfurt
- Sarımsak
- Çilek
- Yaban mersini
- Ginkgo biloba
- Bektaşi üzümü
- Goji berry
- Kivi
- Domates (özellikle çeri domatesi)
İşlenmiş gıdalar, fast foodlar ve tuzlu atıştırmalık gibi sodyum açısından zengin besinler, alkol, şeker ve rafine karbonhidratlar, kızartılmış yiyecekler, kafein, asidik ve baharatlı gıdalar da trombosit seviyesini düşürülebilen kaçınılması gereken yiyeceklerden.
