Altın çilek, patlıgangiller familyasına ait tropik bir meyvedir. Ana vatanı Güney Amerika olsa da, sağlığa faydaları nedeniyle birçok ülkede yetiştiriliyor. Hem çiğ hem de pişmiş halde tüketilebilen bu meyveyi evinizde bir saksının içerisinde bile yetiştirebilirsiniz. İşte altın çileğin faydaları…
ALTIN ÇİLEK NEDİR?
İnka eriği olarak da bilinen altın çileğinin ana vatanı Güney Amerika’dır. Afrika, Endonezya, Hindistan gibi tropik iklime sahip ülkelerde kolaylıkla yetiştirilebilir. Ülkemizde de son yıllarda yetiştiricilerin gözdesi olan bu meyveyi evinin balkonunda, saksıların içerisinde yetiştirenler bile var.
ALTIN ÇİLEK NEREDE YETİŞİYOR?
Ekim ayı gibi ekilen altın çilek tohumları, Temmuz Ağustos aylarında hasat edilecek hale gelir. Boyu 80 cm’e kadar uzayabilen bu bitki, sıcak ve ılıman iklimi sever. Meyvesinin dış kabukları vardır ve kabuklarının çıkartılarak yenilmesi gerekir. Altın çilek sıcak iklime sahip olan her yerde yetiştirilebilir. Ülkemizde en çok Mersin, Antalya, Kahramanmaraş ve Denizli’de yetiştiriliyor. Bunun yanında seralarda ya da kışın ev ortamında da rahatlıkla yetiştirilebilir.
ALTIN ÇİLEK BESİN DEĞERİ
ABD Tarım Bakanlığı’nın gıda veri kaynağı Food Data Central internet sitesinin verilerine göre 100 gram altın çileğin besin değerleri şu şekildedir:
- Kalori: 53
- Su miktarı:85,4 g.
- Karbonhidrat: 11,2 g.
- Lif: 0,8 g.
- Protein: 1,9 g.
- Yağ: 0,7 g.
- C vitamini: 11 mg.
- Kalsiyum: 9 mg.
- Demir: 1 mg.
- Fosfor: 40 mg.
- Bu değerlerin haricinde altın çilek içerisinde A, B1, B2, B3 ve K vitamini de barındırır.
ALTIN ÇİLEĞİN FAYDALARI
Nişantaşı Üniversitesi Gastronomi Bölüm Başkanı Doktor Diyetisyen Gamze Şanlı Ak, altın çileğin faydalarından şu şekilde bahsediyor:
“Altın çilek antioksidanlar açısından oldukça zengin bir meyvedir. İçerisinde bulunan antioksidanlar ile yaşlanma karşıtı özelliği vardır.”
“Kanser gibi hastalıklara karşı koruyucu ve onarıcı etkisi bulunur. Meme ve kolon kanseri gibi kanser türlerinin büyümesini ve genişlemesini önler.”
“Altın çileğin kabukları, meyvesinden yaklaşık 3 kat daha fazla antioksidan içerir. Vücutta oluşan iltihapı önleyici etkisi vardır. “
“Bağışıklığı güçlendirir. Kalsiyum ve fosfor açısından zengin olduğu için kemik sağlığını destekler.”
“Romatizma ve dermatit gibi hastalıkları önleyici etkisi vardır. Sindirim sisteminin rahat çalışmasını sağlar ve metabolizmayı hızlandırır.”
“Kan şekerini düşürür ve dengede tutar. Sindirimi kolaylaştırıcı etkisi olduğu için diyet yapan kişilere altın çilek tüketmeleri tavsiye edilir.”
“Çayı yapılıp içildiğinde; şişlik, ağrı ve kızarıklık gibi sorunların giderilmesinde etkilidir. Göz sağlığı üzerinde iyileştirici etkileri vardır.”
ALTIN ÇİLEK NASIL TÜKETİLİR?
- Altın çileği taze olarak günde 4-5 adet tüketebilirsiniz.
- Altın çileği pişirerek marmelat ve sos haline getirebilir ve kahvaltı sofralarında yiyebilirsiniz.
- Altın çilekten sos yapıp keklerde, pastalarda ya da tatlılarda bu sosu kullanabilirsiniz.
- Altın çileği kaynatıp kompostosunu ya da şurubunu yapabilirsiniz.
- Altın çileği kurutup, kış boyunca kuru halde de tüketebilirsiniz.
ALTIN ÇİLEK REÇELİ NASIL YAPILIR?
MALZEMELER
- 2 kg. altın çilek
- 1 kg. şeker
- Yarım su bardağı su
- Yarım limonun suyu
YAPILIŞI
Altın çilek reçeli yapılırken ilk olarak tüm altın çilekler kabuklarından ayrılır ve temizlenir.
İyice yıkanan altın çilekler derin bir tencerenin içerisine konulur ve üzerine 1 kg. şeker eklenir.
Yarım su bardağı su, şekerin üzerine dökülür ve tencerenin kapağı kapatılıp bir gece boyunca bekletilir.
Ertesi gün tencere ocağa alınır ve orta ateşte altın çilekler kaynatılır.
Kaynadıktan sonra ocağın altı kısılır ve bir 10 – 15 dakika daha kaynatılır.
Ocağın altı kapatılmadan hemen önce yarım limonun suyu sıkılır.
Altın çilek reçeli ılık hale geldiğinde kavanozlara koyulur ve istenildiği zaman tüketilir. Afiyet olsun.
ALTIN ÇİLEĞİN ZARARI VAR MI?
- Olgunlaşmamış altın çilekler, içerisinde solanin adında bir toksin madde içerdiği için tüketilmemelidir.
- Altın çileğin kan sulandırıcı özelliği vardır. Dolayısıyla düşük tansiyon ve şeker hastalarının altın çilek kullanmadan önce doktoruna danışması gerekir.
- Tansiyon ya da kan sulandırıcı ilaçlar kullananların altın çilek yemesi önerilmemektedir.
- Alerjiniz varsa, hamileyseniz ya da emziren bir anneyseniz altın çilek tüketmeden önce doktorunuza danışın!
Bu makaledeki bilgiler, altın çileğin faydaları hakkında bilgilendirme amaçlıdır. Tedavi tasviyesi değildir.